مس به آسانی غلطک پذیر است و میله آن پس از کشیدن به صورت سیم نازکی در می آید، این ویژگی همراه با رسانایی عالی آن را به عنوان بهترین رسانا در این پنجاه سال بی رقیب ساخته است کمیته جهانی الکتروتکنیک مس نرم با مقاومت ویژه ۱/۰۷۲۳ میکرواهم سانتیمتر در ۲۰درجه سانتی گراد را مس %١٠٠ شناخته و در استاندارد جهانی (IACS)معرفی کرده است.
درجه و کیفیت مس برای کاربردهای برقی و به ویژه به جای رسانا بسیار مهم است و تنها از مسی می توان بود برد که دارای بالاترین رسانایی باشد چنین مسی در تعریف از مس ۱۰۰ درصد استاندارد IACS نیز فراتر می رود .رسانایی مس در اثر وجود ناسرگی ها کاهش می یابد و اعمال کارهای مکانیکی برروی آن باعث تغییر دراندازه هایش می شود (سیم یا شمش مسی را لاغرتر می کند). برای کاربردهای برقی تنها می باید از مس با سرگی 99/95 درصد سود برد. امروزه برای دستیابی به این ویژگی مس را از آخرین پالایش الکترولیتی نیز می گذرانند. خوشبختانه توانمندی مکانیکی سیم های مسی باز پخته (نرم شده )برای مصرف در هر نوع کابل مناسب می باشد. از سویی اگر به هنگام آماده سازی سیم های رسانا کارهای مکانیکی اضافی برروی آنها انجام گیرد، مانند فشرده سازی مکانیکی که منجر به تغییر اندازه آنها شود (باعث لاغرتر شدن رسانا شود) توانمندی مکانیکی آن کاهش می یابد در روند ساخت کابل های خود نگهدار که در آن مس بیشتر از اندازه کشیده می شود تغییر و کاهش تا ۳ درصد نیز می رسد. این کاهش می باید به روالی جبران شود، یکی از راه ها این است که اندازه سیم را از پیش طوری گزینش نمایند که پس ازکشش به اندازه دلخواه برسد.
امروزه در کابل های سیم کشی و کابل های انعطاف پذیر تنها از رساناهای مسی سود می برند،در این میان مقاطع کمتر از ۱۰ میلیمتر مربع بیشتر یک تکه و گردند و مقاطع فراتر از آن از رشته سیم های نازک مسی به هم تابیده و کلاف شده ساخته می شوند. یادآوری می شود که مقطع رسانا در اصل نه به روال هندسی بلکه به صورت مقطع موثر برقی تعیین و عنوان می شود – در حقیقت مقطع رسانا برپایه سنجش مقاومت تعیین می گردد. یادآوری می نماید که اگر مس بر ماده عایق اثر ناجور بگذارد لازم خواهد بود تا مس را قلع اندود کنند.
در IEC شماره ۶۰۰۲۸ به نام ” استاندارد جهانی مقاومت مس” مقاومت ویژه استاندارد مس در ۲۰ درجه سانتی گراد برابر است با :
ازآنجا که روش ساخت به ویژه در شیوه تاب دادن وبه هم فشردن رشته سیم های یک رسانای گرد ویا قطاعی شکل با پیشرفت روبه رو بوده است ، اهمیت مواردی که بیش از آن در تعیین مقاومت رسانا موثربوده اند کاهش یافته ودر استاندادهای جهانی نیزبازتاب پیدا کرده است . در سال 1980 برپایه یک توافق جهانی تعداد رشته سیم های هر رشته از کابل های نیرو ، سیم کشی وانعطاف پذیرتعیین شد وهمزمان در استاندارد DIN VDE به شماره 0295 نیز بازتاب یافت و کمترین شمار وقطرسیم ها ومقاومت رساناها نیز در استاندارد IEC به شماره 60228و DIN VDE به شماره 0295 گنجانده شد . درکشورما استاندارد مرجع همان IEC به شماره 60228 می باشد .
تنها جنبه ناسازگار بهره گیری از مس به عنوان رسانا، نوسان ناگهانی وبدون پیش بینی قیمت آن در بازار عرضه و تقاضاست،اگرمصرف مس با توجه به قیمت های جهانی ،توجیه اقتصادی داشته باشد ، به عنوان بهترین رسانا بی رقیب است .
دیدگاهتان را بنویسید