بخش عظیمی از زندگی روزمره ما با برق ارتباط دارد. از روشنایی و گرما تا اجرای دستگاه‌های مختلفی که برای کارهای مختلف از آشپزخانه تا اداره مورد نیاز هستند. اما هر چقدر که وجود برق زندگی را آسان می‌کند، مشکلات برق ساختمان نیز می‌تواند چالش برانگیز باشد. در این مقاله به انواع مشکلات برق ساختمان و نحوه شناسایی آنها خواهیم پرداخت. بنابراین اطلاعات و راهنمایی‌های ارائه شده در این مقاله می‌تواند به شما کمک کند تا با مشکلات برق در ساختمان‌ها به بهترین شکل ممکن برخورد کنید و به ایمنی خود را افزایش دهید.
برق، همواره به عنوان یکی از پرکاربردترین نیروهایی است که در زندگی روزمره ما حضور دارد. اما تضمین کیفیت و امانت این نیرو در ارتباط با انسانی و کارهای روزانه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عیب یابی برق در ساختمان به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که به صورت سیستماتیک و منطقی بر روی سیستم‌ها و تجهیزات برقی موجود در ساختمان صورت می‌گیرد. هدف اصلی از عیب یابی برق، شناسایی و رفع هر گونه نقص و خطا در سیستم‌ها و سیم و کابل برق است تا امنیت و کارایی برق در ساختمان حفظ شود. این عملیات شامل بررسی‌های فنی، اندازه‌گیری‌های الکتریکی، تست‌ها و بررسی قطعات برقی مختلف می‌شود.
برای عیب یابی برق در ساختمان، تکنسین‌ها و متخصصان باید از ابزارها و تجهیزات مناسب استفاده کنند. از جمله روش‌هایی که ممکن است در این فرآیند استفاده شود، ممیزی‌های الکتریکی، استفاده از ولت‌متر، آمپرمتر و دستگاه‌های تست نقص و اشکال برقی می‌باشد. با انجام موفقیت‌آمیز عیب‌یابی برق، مشکلات برقی شناسایی شده و رفع شده و احتمال وقوع حوادث برقی و خسارت به تجهیزات و ساختمان به حداقل ممکن می‌رسد.
قبل از شروع بحث درباره عیب‌یابی در سیستم برق ساختمانی، ابتدا باید به دقت به انواع مختلف عیب‌های ممکن در دامنه‌های ساختمانی نگاه کنیم. از علت ضعیف شدن جریان برق در منزل تا انواع مشکلات اتصالات برق و … می‌تواند از جزء‌های رایج در عیب‌یابی سیستم برق ساختمانی باشند. شناختن اینکه چه عیب‌هایی در سیستم برق ساختمان وجود دارند و چگونه ایجاد می‌شوند، می‌تواند ما را در راه‌حل‌های بهبود آنها هدایت کند. به همین دلیل می‌توان به روش‌های مهم عیب‌یابی در سیستم برق ساختمان از جمله زیر اشاره کرد:
در هنگام طراحی و نصب سیم‌کشی در ساختمان، امنیت و بهره‌وری از انرژی الکتریکی در تمام نقاط آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از نورپردازی تا اشتعال دستگاه‌های خانگی، همه به یک توازن الکتریکی موردنیاز برای عملکرد صحیح خود دسترسی دارند. با این حال، در برخی موارد، دستگاه‌ها ممکن است به دلیل عوامل مختلف، جریان بیش از حد مجاز را مصرف کنند. این وضعیت، شناخته شده به عنوان افزایش بار، معمولاً با خرابی‌های ناشی از بار بیش از اندازه در دستگاه‌های خانگی همراه است. همچنین، به دلیل عواملی نظیر نداشتن اطلاعات کافی یا خطاهای غیرقابل انکار, ممکن است در یک خط توزیع ساختمانی، بار الکتریکی بیش از حدی جریان داشته باشیم.
اتصالی برق در منازل یکی از مسائل پررنگ و معمول در زمینه عیب‌یابی سیستم‌های الکتریکی ساختمانی است. در هیچ شرایطی نباید فاز و نول به طور غیرمستقیم و بدون واسطه استاندارد به یکدیگر متصل شوند، چرا که چنین اتصالات مستقیم می‌توانند منجر به خطرات جدی شود.
وقوع اتصالی در برق منزل، به‌طور روزمره به این معنا است که یکی از بزرگترین عواقب ناشی از نقص‌های سیستم برق ساختمانی رخ داده است. این نقص‌ها می‌توانند جریان‌های بسیار بالا ایجاد کرده و به شدت خطرناک باشند، به‌خصوص اگر یک سیستم قطع کننده استاندارد موجود نباشد، احتمال وقوع حوادث خطرناک مانند حریق یا آسیب‌های جدی به سیستم برقی ساختمان را افزایش دهند.
علل وقوع اتصالی در برق منزل می‌تواند متنوع باشد؛ از اشتباهات ساده در نصب سیم‌های برق تا خرابی تجهیزات الکتریکی در ساختمان‌ها، همه می‌توانند عوامل اصلی ایجاد این نقص بوده و باعث وقوع اتصالی در برق منازل گردند. عموماً این نوع حوادث در برق کشی ساختمان‌ها زمانی رخ می‌دهند که از تجهیزات الکتریکی با کابل‌های بلند خارج از دیوارها بهره برده شود.
استفاده نادرست از سیم‌کشی اشتباه یا استفاده از انواع سیم و کابل برق بلند برای اتصال به تجهیزات الکتریکی نظیر اتو، ماشین لباسشویی، توستر و غیره، می‌تواند به‌راحتی باعث وقوع اتصالی شود. گاهی اوقات این مشکل ممکن است در سیستم‌های روشنایی منازل نیز پدیدار شود، به‌عنوان مثال یک لامپ سوخته که به طور نادرست و بدون توجهی کافی دور ریخته شود، ممکن است در آینده احتمال اتصالی را به‌همراه داشته باشد.
فرآیند دو فاز شدن برق در ساختمان، یکی از موضوعات حیاتی در عیب یابی سیستم های الکتریکی ساختمانی به شمار می‌رود. این مسئله می‌تواند به دو شکل مختلف در نظر گرفته شود؛ یکی اینکه ساختمان از برق سه فاز استفاده می‌کند و دیگر اینکه این موضوع ممکن است برای یک ساختمان با برق تکفاز رخ دهد. در بیشتر موارد، برق مورد استفاده در مناطق مسکونی به صورت تکفازی است، اما برای واحدهای مسکونی بزرگتر نیاز به برق سه فاز احساس می‌شود.
با اهمیتی که این موضوع دارد، باید توجه داشت که دو فاز شدن برق ساختمان می‌تواند آثار جبران‌ناپذیری داشته باشد. وقوع چنین موضوعی ممکن است به خاموشی ناگهانی برخی از واحدها منجر شود. این مسئله نشان‌دهنده حساسیت زیادی است که برای ساختمان‌های بزرگ و پیچیده قابل ملاحظه است.
یکی از خطرات اصلی مرتبط با دو فاز شدن برق در ساختمان، وابستگی تجهیزات و سیستم‌های ساختمانی به برق سه فاز است. به عنوان مثال، واحدهای تهویه مطبوع، موتورخانه آسانسورها، پمپ‌های آب و سایر تجهیزاتی که عمدتاً با استفاده از موتورهای سه فاز کار می‌کنند، به ورود برق دو فازه حساسیت زیادی دارند. این امر می‌تواند منجر به افزایش دمای موتورها، حتی از حد مجاز فراتر رفته و باعث خرابی آنها شود.
باید به این نکته هم توجه داشت که در ساختمان‌ها با برق تکفاز، ممکن است به موضوع دو فاز شدن برق برخورد کرد. این موضوع وقتی به معنای واقعی خود در می‌آید که هر دو سیم فاز و نول ساختمان، به صورت مستقیم با ولتاژ برق در تماس باشند. در چنین شرایطی، حضور سیم نول به عنوان یکی از سیم‌های برق، امری قابل توجه و بایسته در نظر گرفته می‌شود.
مشکلات برقی در ساختمان‌ها یکی از مسائل اساسی و اهمیت‌دار است که می‌تواند منجر به مشکلات جدی ایجاد شود. این مشکلات می‌توانند منجر به حوادث جدی مانند آتش‌سوزی، شوک الکتریکی و خرابی تجهیزات گران‌قیمت شوند. بنابراین، اهمیت بررسی و رفع دلایل احتمالی مشکلات برقی در ساختمان‌ها بسیار اهم است تا از ایجاد خطرات و مشکلات جدی جلوگیری شود. عوامل مشکلات برقی در ساختمان می تواند به دلایل زیر رخ دهد:
جرقه الکتریکی، یک پدیده فنی است که به دلیل تخلیه ناگهانی الکتریکی اتفاق می‌افتد. این موضوع می‌تواند ناشی از عیب‌های موجود در سیم‌کشی داخلی ساختمان یا برخورد رعد و برق با سیم‌کشی بیرونی ساختمان باشد، که باعث تلف دستگاه‌های الکتریکی و صدماتی به خطوط برق می‌شود. انفجارهای این حوادث در کمتر از یک دهم ثانیه رخ می‌دهند. اگر با صدمات برقی آشنا هستید، خواهید دانست که جرقه الکتریکی باعث کاهش عمر مفید دستگاه می‌شود.
توان الکتریکی یا تفاوت پتانسیل الکتریکی یا فشار الکتریکی مورد نیاز برای جابجایی بار الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر است. اختلاف پتانسیل الکتریکی ممکن است باعث بارالکتریکی اضافی شود. گاهی اوقات، مصرف توان لامپ‌ها از حد مجاز وات قابل تحمل بیشتر است که می‌تواند ناشی از عدم رعایت نکات نصب باشد و خطراتی برای سیم‌ها و سوکت‌ها به همراه داشته باشد. گرما می‌تواند منجر به ذوب شدن سوکت و عایق سیم‌های مرتبط با لامپ شود. این مسئله باعث جرقه شدن در سیم می‌شود و این جرقه به سیم‌های دیگر در ساختمان منتقل شده و آتش‌سوزی را ایجاد می‌کند. حتی پس از خارج کردن لامپ، سوکت و سیم‌ها هنوز در معرض خطر هستند.
هنگام استفاده از وسایل برقی پرمصرف مانند سشوار یا مایکروویو، مصرف انرژی به شدت افزایش می‌یابد و این ممکن است منجر به فشار بیش از حد در مدار شود و باعث قطع برق شود.
امروزه برای تامین توان بیشتر برق، از کابل‌ها و سیم‌های برق پرقدرت استفاده می‌شود. بنابراین استفاده از محافظ‌هایی با ضخامت کابل کمتر از ۱۴ میلی‌متر بهتر است. قبل از انتخاب پریزها و خروجی‌ها، مشورت با تخصصی در زمینه تعمیرات برق ساختمان لازم است.
هرگاه استفاده از برق با دقت صورت نگیرد، احتمال شوک الکتریکی وجود دارد. مشکلات برقی در خانه‌های قدیمی شایع‌تر هستند زیرا از زمان نصب سیم‌کشی ساختمان مدیدی گذشته است. شوک الکتریکی معمولاً هنگام روشن یا خاموش کردن وسایل برقی اتفاق می‌افتد و با سیم‌کشی یا تجهیزات برقی مرتبط است.
RCCB به عنوان قاطع نشتی زمین شناخته می‌شود. هنگامی که جریان در مدار باقی‌مانده باشد، استفاده از RCCB برای جداسازی بار از منبع اصلی ضروری است. با استفاده از RCCB، امکان ایمنی در برابر تماس مستقیم یا غیرمستقیم، آتش‌سوزی ناشی از الکتریسیته و خوردگی کابل‌ها را فراهم می‌کند.
استفاده از سیم‌های آلومینیومی به جای سیم‌های مسی، با ارزانی هزینه، اما خطرات بیشتری همراه است. اگر آلومینیوم با مس در تماس باشد، خوردگی در آنها اتفاق می‌افتد که منجر به لیز شدن اتصالات و در نتیجه آتش‌سوزی خواهد شد.
فرسودگی سیم حتی اگر به سوئیچ‌های جدید وصل شوند، ممکن است پیچ خورده و شل شوند. خطر وقتی ایجاد می‌شود که این سیم‌ها شل باشند، در غیر این صورت سوئیچ را زیر سوال خواهند برد. پس از برطرف کردن خرابی سیم‌ها، لازم است اطمینان حاصل کرده و آنها را در ترمینال‌های اتصال مطابقتی جا دهید.
مفهوم اتصالی به وجود آمده از ارتباط الکتریکی غیرمنتظره میان دو نقطه در مدار برق است که سبب از بین رفتن جدایی و ایجاد جریان نشات می‌گیرد. یکی از روش‌های ساده برای تشخیص اتصالی، بهره‌گیری از آزمایشگر اتصالی است که با ارسال جریان الکتریکی کم به سیم‌ها و اندازه‌گیری مقاومت بین آنها، محل اتصالی را شناسایی می‌کند. بنابراین، ضروری است که روش‌های عیب‌یابی برق در ساختمان را به دقت مورد بررسی قرار دهیم.
رویکرد دیگر استفاده از ابزار مگر است. با قرار دادن یک سر مگر بر سیم مورد نظر و دیگری به بدنه وسایل برقی متصل به همان مدار، می‌توان تشخیص داد آیا اتصالی وجود دارد یا خیر. همچنین، با قطع برق از مدار مورد نظر و جدا کردن تدریجی شاخه‌های مختلف، می‌توان محل اتصالی را تشخیص داد.
اگر با قطع یکی از شاخه‌ها، مقاومت بین سیم فاز و زمین افزایش یابد، نشانه اتصالی در آن شاخه است. با ترکیب روش‌های مختلف از جمله استفاده از آزمایشگر اتصالی، مگر و جداسازی تدریجی شاخه‌های مدار، می‌توان مکان اتصالی دقیق در سیستم برق یک ساختمان را شناسایی و رفع نمود که در آموزش عیب‌یابی برق ساختمان شرح داده شده است.
در عرصه برقرسانی، شناخت انواع اتصالات برق و اهمیت استفاده از روش‌های صحیح جهت پیشگیری از خطرات احتمالی، امری حیاتی و ضروری است. هر اتصال برق که بدون وجود مقاومت در میانه‌ی آن صورت گیرد، به عنوان یک اتصال شناخته می‌شود. در واقع، تشخیص دقیق انواع اتصالات برق می‌تواند به پیشگیری از حوادث برقی و حوادث ناخوشایند کمک شایانی نماید.
در محیط‌های خانگی و صنعتی، برقرسانی به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که باید با دقت انجام شود. تأیید اتصال‌های برق با تجهیزات استاندارد و استفاده از روش‌های حفاظتی مناسب از جمله اقدامات ضروری است. در این راستا، اتصال مستقیم فاز به نول، اتصال مستقیم فاز به زمین، اتصال فاز به فاز در سیستم‌های توزیع سه‌فاز و اتصال هر سه فاز به یکدیگر از انواع متداول اتصالات برق می‌باشند.
برای اجرای صحیح و ایمن اتصالات برق، استفاده از وسایل حفاظتی مناسب به عنوان یک پیش‌نیاز لازم است. به‌عنوان مثال، استفاده از کلید نشتی جریان (محافظ جان) در طراحی و ساختمان نیازمند حوزه‌های خاص ایمنی به شمار می‌رود. این اقدامات جهت پیشگیری از وقوع اتصالات ناخواسته و کنترل دقیق جریان‌های فاز و نول، به عنوان روشی کارآمد و اصولی در حوزه مهار ریسک‌های برق محسوب می‌شوند.
در نتیجه، شناخت و آگاهی از انواع مشکلات برق ساختمان و روش‌های شناسایی این مشکلات امری حیاتی برای افرادی است که به طور مستمر با سیستم‌های برقی ساختمان‌ها سر و کار دارند. از این‌رو، آشنایی با نحوه تشخیص مشکلات برقی نه تنها می‌تواند کمک به جلوگیری از حوادث ناگوار شود، بلکه همچنین به مدیریت بهینه مصرف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌های پیش‌آمده نیز کمک کند.
شرکت برق زوم با ارائه خدمات مرتبط و فروش انواع سیم و کابل برق، به عنوان یکی از نهادهای معتبر و قابل اعتماد در صنعت برق، می‌تواند نقش مهمی در افزایش آگاهی و بهبود عملکرد سیستم‌های برقی ایفا کند. با ارائه محصولات با کیفیت و استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، این شرکت می‌تواند به مشتریان خود اطمینان و اعتماد لازم را ارائه کرده و نیازهایشان را با بهترین شکل ممکن برطرف نماید.
برخی از علائم شایع شامل قطع و وصل ناگهانی برق، پرش ولتاژ، برقکاری نامنظم و یا دائمی و نور ضعیف در چراغ‌ها هستند.
بررسی دوره‌های برقی به طور دوره‌ای، استفاده از تجهیزات برقی با کیفیت و رعایت اصول ایمنی از روش‌های جلوگیری از مشکلات برقی می‌باشد.
اطمینان از قطع کامل برق زمان انجام تعمیرات، استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب و رعایت اصول ایمنی برقی از جمله مواردی هستند که باید مراعات شوند.
دیدگاهتان را بنویسید