مس به آسانی غلطک پذیر است و میله آن پس از کشیدن به صورت سیم نازکی در می آید، این ویژگی همراه با رسانایی عالی آن را به عنوان بهترین رسانا در این پنجاه سال بی رقیب ساخته است .
فلز آلومینیوم به خوبی مس غلطک پذیرنیست ،رشته های نازک آن توانمندی لازم را برای رویارویی با نیروهای وارده ندارند توانمندی (استقامت) مکانیکی آلومینیوم در مقایسه با مس بسیار کمتر است و اگر برروی رسانای آلومینیومی کارهای مکانیکی انجام گیرد رساناییش تغییر اندکی می کند.
برای چیره شدن بر دشواری هایی که یک رسانای آلومینیومی به ویژه در مقاطع کوچک از خود نشان می دهد و مس را با یک فرآیند متالورژیکی برروی هر رشته از سیم آلومینیوم می نشانند و کلفتی لایه آن بسته به نیاز تغییر تهیه یک رسانای سبک که رسانایی مطلوب داشته باشد، سیم های آلومینیومی را مس اندود می کنند برای این کار فلز می نماید.
یکی از مهمترین دشواریهایی که در راه بهره گیری از رساناها به ویژه در کابل ها وجود دارد گرمازایی وچگونگی پراکنش گرمای آنها به فضای پیرامون می باشد .همواره بیشترین گرما در رسانا پدیدار می شود و میزان آن بستگی مستقیمی به مقاومت ویژه ماده رسانا دارد. از آنجا که کاهش مقاومت به کاهش تلفات می انجامد در ابررساناها تلاش بر آن است که بر مقاومت و تلفات چیره شوند و آنها را به صفر نزدیک کنند از آنجا که همراه با کاهش دما مقاومت ویژه همه فلزات کاهش می یابد به نظر می رسد که اگر از یک رسانا در دماهای بسیار پایین بهره برداری شود مقاومت ویژه و به دنبال آن مقاومت رسانا تا آنجا کاهش می یابد که به صفر نزدیک میشود. بررسی های انجام شده نشان می دهند که مقاومت ویژه فلز آلومینیوم در دمای ۷۰ کلوین تا ۲۰ برابر و در دهای ۲۰ کلوین تا ۱۰۰۰ برابر کوچکتر می شود در این میان هرچه فلز سره تر باشد مناسبتر است. در یک چنین شرایطی به این رسانا ابررسانا میگویند. ابررساناها در زیر مقادیر بحرانی دما و میدان آهن ربایی که در پی سرمازایی شدید پدیدار می شوند هیچ گونه مقاومت .d. c قابل اندازه گیری ندارند.
رساناهای رشته ای از به هم تابدادن گروهی از رشته سیم های استاندارد به دور یک رشته میانی ویاکلاف بندی گروهی ازرشته سیم های استاندارد ساخته می شود.
از آنجا که در مدارهای a.c. جریان تمایل بیشتری دارد تا به جای گذشتن از بخش میانی از رویه بیرونی رشته رسانا بگذرد (اثرپوستی) این نیاز پیش می آید که برای عبور جریان های بزرگ سطح بیرونی رساناها نیز هرچه بزرگتر باشند برای چیره شدن بر این دشواری به ویژه در مقاطع بسیار بزرگ و مهار تلفات اضافی وابسته به اثر پوستی و نگه داشتن آن در اندازه های قابل پذیرش، یا می باید هر رشته از سیم ها را جداگانه با پوشش نازکی از عایق بپوشانند(مانندرساناهای انامل) و آنچنان به هم تاب دهند تا موقعیت جایگیری هر رشته در میان سایر رشته ها پیوسته تغییر کند و یا آنکه رسانه از کنار هم جایگرفتن چندین کلاف جداگانه ی به هم تابیده و قطاعی شکلی که با کاغذهای روغنی پوشش دار شده اند شکل بگیرد ،به این گروه از رساناها میلیکان میگویند.
ویژگی انعطاف پذیری از به هم تابیدن رشته سیم های رسانا به روش های شناخته شده به دست می آید هر چه قطر رشته سیم ها نازکتر باشد انعطاف پذیری بیشتر خواهد شد. این گروه از رساناها می توانند از دسته سیم های به هم تاییده ای شکل بگیرند که هر یک از آنها نیز از به هم تابیده شدن رشته سیم های نازکتری شکل گرفته باشند توانایی این رساناها در برابر تنش های مکانیکی و انعطاف پذیری بستگی ویژه ای به ترتیب تابدیدگی، قطر و جنس رشته سیم ها دارد.
در بیشتر استانداردها ساخت رسانای یک تکه مسی تا ۱۶ میلیمتر روا شمرده شده است ولی در کابل های دارای عایق های کانی ، مقاطع یک تکه فراتر از ۶ میلیمتر مربع به ندرت ساخته می شود. استاندارد IEC به شماره ۶۰۲۲۸ بهره گیری از رساناهای یک تکه مسی را برای کاربردهای ویژه تا مقطع ۱۵۰ میلیمتر مربع روا می دارد.
در مورد رسانای آلومینیومی، به ویژه در کابل های توزیع سه یا چهار رشته ای مقاطع یک تکه تا ۱۸۵ میلیمتر با عایق کاغذی و ۲۴۰ میلیمتر مربع با عایق خشک نیز کاربرد دارند .در کابل های تک رشته ای رسانای یک تکه آلومینیومی تا ۳۰۰ میلیمتر مربع گرد یا قطاعی ساخته می شوند و در مقاطع بزرگتر هر رشته از چهار قطعه شکل دار که به هم چسبیده اند و زاویه میان آنها90 درجه سانتی گراد می باشد شکل می گیرند ،با این روش از ستبری تنه کابل اندکی کاسته می شود، امروزه مقاطع یک تکه ای که از چند قطعه به هم چسبیده شکل میگیرند تا ۱۲۰۰ میلیمتر مربع نیز ساخته شده اند.
عنصر سدیم به عنوان رسانا نیز شناخته شده است و در این زمینه تجربیاتی نیز به دست آمده است. سدیم با چگالی کم قیمت مناسب ،فراوانی و رسانایی منطقی نزدیک به ۳۵ درصد IACS ، به عنوان یک رسانای کارآمد مورد بررسی بوده و کابل های نمونه ای نیز از آن ساخته شده است . مطالعه برروی سدیم از دهه ۱۹۵۰ آغاز شد و با پیشرفت روش ساخت با روکش پلی اتیلن که به صورت تزریق همزمان انجام می گیرد جایگاه بهتری را یافته است.
فرآیند تولید سدیم با هیچ دشواری روبرو نیست مفصل و سر کابل های آن نیز به آسانی نصب و آب بندی می شوند. از آنجا که نقطه ذوب سدیم (98 درجه سانتی گراد) پایین است شرایط دشوار را نباید به خوبی تحمل کند، ولی آزموده ها نمایانگر آنند که کابل سدیمی اتصال های کوتاه را که منجر به افزایش دماهای ناگهانی می شوند به خوبی تحمل کرده اند.
دیدگاهتان را بنویسید