در روند جابه جایی بار و انرژی برق توسط مدارهای کابلی ، بررسی گنجایش کابل از اهمیت بسیاری برخوردارمی شود زیرا اگر گنجایش کابل حتی اندکی از بیشترین بار مدار کمتر باشد کابل به زودی فرسوده شده کارایی خود را از دست می دهد و اگر گنجایش آن بزرگتراز بیشترین بارمدار باشد سرمایه گذاری بیهوده ای را سبب می گردد که هیچگونه بازده سودمندی نخواهد داشت . از آنجا که مقطع کابل در رابطه مستقیم با قیمت آن است در تعیین گنجایش باید دیدگاه های اقتصادی و فنی به درستی از ریابی و پیشنهاد گردد. در این باره عوامل دیگری به جز بار نیز وجود دارند که در تعیین گنجایش رسانای کابل از اهمیت برخوردارند مانند؛ افت ولتاژ، آمادگی برای تحمل جریان های اتصال کوتاه و نقش هزینه معادل تلفات. مناسب ترین راه برای تعیین گنجایش (جریان های نامی) در روند طراحی یک کابل ویژه، محاسبه مقدار آمپری است که این کابل باید بتواند به طور پیوسته در شرایط استاندارد از خود بگذارند( به این جریان جریان قابل تحمل نیز میگویند).
با بهره گیری از ضریب های ویژه که با توجه به هر یک از پدیده های جنبی تعیین شده اند. گنجایش عملی کابل در شرایط واقعی نصب و بهره برداری روشن می گردد.
اصطلاحهای زیر از استانداردهای DIN VDE به شمار 0298 و 0289 گرفته شده اند.
اصطلاح کوتاهی است که گنجایش انتقال یا حمل جریان را بازگو می کند.
(حمل جریان = عبور جریان = جریان = بار).
با آگاهی از گنجایش بار جریان مجاز در شرایط یک بهره برداری مشخص تعریف خواهد شد.
افزون بر رعایت تعاریف استاندارد، گنجایش بار به مواردی که از این پس مطرح می شوند نیز وابسته است .مقادیر گنجایش حمل جریان (بار) برای شرایط بهره برداری مبنا (مرجع) که در جدول های (6-3) و (6-4) ارایه شده اند مقادیر نامی هستند.
این شرایط بهره برداری مرجع (مبنا) که در استانداردها شرایط متعارف نامیده می شود با داده های نامی مفاهیم یکسانی دارند.
اصطلاح کوتاهی است برای بازگو کردن جریان بارگذاری (بارگیری) (جریان بارگذاری = جریان بارگیری)
بارگذاری (بارگیری) به جریان هایی اشاره می کند که یک کابل ملزم است بتواند در شرایط بهره برداری مشخص آن را از خود بگذراند .
در شبکه های شهری و در روش های بهره برداری با بار چرخه ای بیشترین جریان بارگذاری برابر با جریان بهره برداری است.
دمای مجاز بهره برداری ،برابر است با بیشترین دمای مجاز رسانا در شرایط بهره برداری متعارف . این دما را در محاسبات گنجایش بار در شرایط متعارف بهره برداری، به کار می برند.
در روند تعیین این مقطع ، نامساعدترین شرایط بهره برداری در نقطه ای از مسیردر نظرگرفته می شود. با این روش این اطمینان به دست می آید که رسانا در هیچ زمان و درهیچ نقطه، تا دمایی فراتر از دمای مجاز بهره برداری گرم نمی شود .
روند افزایش دما در یک کابل، بستگی به ساختمان، ویژگی های فیزیکی مواد به کار رفته و شرایط بهره برداری دارد. اگر کابلی در گروه ها یا دسته های کابل ها جای گیرد، یا لوله های آب گرم از کنار آن بگذرد، یا زیر تابش آفتاب باشد و جز آن ، یک افزایش دمای اضافی را باید در نظر گرفت.
بهره برداری متعارف به همه روش های بهره برداری مانند؛ بهره برداری پیوسته، کوتاه مدت ، نوبتی، چرخه ای شبکه های شهری( خدمات برق رسانی) گفته می شود، اگر دمای بهره برداری از حد مجاز فراتر نرود.
اضافه بار (فراباری) شامل جریان های فراترازجریان عادی و جریان های اتصال کوتاه می باشد که می تواند دردوره محدودی رخ دهد. در این دوران، دمای رسانا از دمای مجاز بهره برداری فراتر می رود. در این شرایط ،هر کابل باید در برابر افزایش دمای زیان آور ناشی از اضافه بار به کمک دستگاه های ویژه ای حفاظت شود و اگر نیاز باشد، مقطع کابل برای سازگاری با تنش های ناشی از اتصال کوتاه دوباره ارزیابی و تعیین گردد.
این جریان ها، به دنبال بارگذاری یا بارگیری اضافی به هنگام بهره برداری در یک مدار بدون عیب پدیدار میگردد. برای این شرایط هنوز دماهای مجازی را استاندارد نکرده اند. این دماها ممکن است هم به مدت باری و هم به بسامد یا تواتر آن بستگی داشته باشد. ازسویی ، جریان های فراباری می توانند بر ویژگی تغییرشکل پذیری گرمایشی و سرعت فرسایش و پیر( کهنه ) شوندگی کابل اثر بگذارند .
جریان های اتصال کوتاه، هنگامی پدیدارمی شود که یک عیب با امپدانس ناچیز در میان فازهای (رساناهای) برق داری که در شرایط عادی دارای ولتاژهای مختلفی هستند، رخ دهد. دماهای مجاز اتصال کوتاه ،تنها برای ۵ ثانیه پذیرفتنی هستند .در شبکه هایی که نقطه خنثای آنها نسبت به زمین عایق اند و یا در شبکه های دارای جبران کننده ،هر جریان اتصال کوتاه فاز – به – زمین که جریان عیب زمین نامیده می شود سبب پدیداری تنش های ولتاژی در دیگر فازهای بدون عیب خواهد شد. تا آن حد که دماهای فراتر از دماهای مجاز بهره برداری دیگر نمی توانند مجاز تلقی شوند.
بهره برداری اضطراری روشی از بهره برداری است که در آن شرایط ناگهانی حکمفرما می گردد. این شرایط در آمریکا و برخی دیگر کشورها کاملاً عادی تلقی می شود. در این روند جریان هایی که فراتر از گنجایش عادی کابل هستند برای زمان محدودی مجاز تلقی می شوند.
“دمای بهره برداری اضطراری” در رسانا که در برخی موقعیت ها می تواند ازدمای مجاز بهره برداری خیلی فراتر رود، مدت زمان مقرر برای برقراری تنها یک عیب را هم در بهره برداری سالانه و هم در طول عمر کابل محدود می کند . اینکه برای هر نوع کابل چه دمایی در بهره برداری اضطراری پذیرفتنی است و همچنین با چه کاهشی درعمرکابل می توان توافق کرد .هنوز پرسش برانگیز است و هم اکنون در گروه های کاری استاندارد IEC در دست بررسی می باشد.
نوع بهره برداری : ویژگی های زمانمند بار (نواخت بار) و روند بارگیری را بازگو می کند.
بهره برداری پیوسته یک بهره برداری با جریان یکنواخت است که در آن کابل برای رسیدن به شرایط پایدار گرمایشی خود زمان کافی دارد و همچنین بهره برداری با محدودیت زمانی روبرو نمی باشد.
دیدگاهتان را بنویسید