در نخستین روزهای بهره گیری از انرژی برق تنها جریان مستقیم .d.c. بود که به گستردگی کاربرد داشت ولی امروزه به جز در چند مورد ویژه و همچنین شبکه های انتقال فشار قوی خاص، جریان مستقیم کاربرد دیگری ندارد در این میان جریان متناوب با برتری های بسیار جایگزین جریان مستقیم شده است و جریان سه فاز متناوب a.c به طور انحصاری در سراسر جهان کاربرد یافته است.
در ایران ولتاژهای استاندارد شبکه فشار ضعیف ۴۰۰ / ۲۳۱ ولت، شبکه های فشار متوسط ۱۱، ۲۰ و ۳۳ کیلوولت و شبکه های فوق توزیع 63(در استان فارس66) و 132 کیلوولت هستند. ولتاژ 11 کیلوولت موجود به تدریج جای خود را به ولتاژ 20 کیلوولت خواهد داد شبکه های با ولتاژ 33 کیلوولت همچنان در بخش بزرگی از کشور استان خوزستان بهره برداری می شوند و در برنامه های توسعه نیز قرار دارند در شبکه های توزیع و فوق توزیع شهری کابل های زمینی کاربرد گسترده ای یافته اند به طوری که کابل های ۶۳ ( ۶۶ کیلوولتی ) فوق توزیع ۲۰ و ۳۳ کیلوولتی فشار متوسط به فراوانی در همه شهرهای بزرگ و کوچک کشور مصرف دارند. در این میان از کابل های ۱۳۲ و ۲۳۰ کیلوولتی نیز برای برق رسانی به نواحی متراکم پربار استفاده شده است به طوری که هم اینک در تهران کابل های ۲۳۰ کیلوولتی ایستگاه های فشار قوی شوش و قورخانه و کریمخان را به هم وصل کرده اند و در شهر تبریز نیز از کابل های ۱۳۲کیلوولتی به همین هدف سود برده شده است.
اگر چه ولتاژ شبکه های توزیع شهری ۴۰۰ / ۲۳۱ ولت یا ( ۴۱۵ / ۲۴۰ ) ولت است ولی کابل های فشار ضعیف در عمل برای ۱۰۰۰ / ۶۰۰ ولت طراحی و ساخته می.شوند در اصل در رده های پایین ولتاژ فراسنج های (پارامترهای) مکانیکی برای کابل مهمتر از فراسنج های برقی آن است.
یادآوری می نماید که ولتاژ شبکه های توزیع، فشار متوسط، فوق توزیع و انتقال در سرتاسر جهان یکنواخت نیست ولی حرکت هایی در این راستا انجام گرفته است، به طوری که استاندارد IEC رده هایی از ولتاژ را به عنوان ولتاژهای استاندارد پیشنهاد کرده است که راهی به سوی پذیرش جهانی نیز یافته اند.
در یک شبکه جریان مستقیم .d.c ریپل یا نوسان های ریز سوار بردامنه اصلی ولتاژ.d.c نباید از ۳ درصد فراتررود ( ریپل به کوهانه های کوچکی گفته می شود که در بالاترین سطح ولتاژ یکسو شده جای گرفته اند). ولتاژ dc با مقادیر مثبت یا منفی – بالاتر یا پایین تر از ولتاژ با پتانسیل زمین (پتانسیل صفر) – مشخص می شود. نماد ولتاژ نامی میان رسانا و حفاظ (لایه نیمه رسانا) عایق یا هر لایه زمین شده را بازگو می کند.
در بسیاری از مراجع، کابل ها با نام های فشار ضعیف (LV)، فشار متوسط (MV)، فشار قوی (HV) و بسیار فشارقوی (EHV) و بسیار بسیار فشار قوی (UHV) گزارش می شوند . این رده بندی ها هیچگونه استانداردی را در رده جهانی و یا در رده ملی شالوده ریزی نمی کنند بلکه گاهی گمراه کننده نیز هستند. برای نمونه در برخی کشورها کابل ها ۶۰۰/۱۰۰ ولتی در رده فشار متوسط نیز منظور می شوند در حالی که در کشورهای دیگر کابل های ۶/۱۰ کیلوولتی یا ۸/۷/۱۵ کیلوولتی و ۲۰ / ۱۲ کیلوولتی با ۳۳ / ۱۹ کیلوولتی این چنین نامیده می شوند امروزه در ایران تا ۱۰۰۰ ولت را فشار ضعیف، تا ۳۳۰۰۰ ولت را فشار متوسط، تا ۱۳۲۰۰۰ ولت را فوق توزیع و بالاتر از آن را فشار قوی می نامند ولتاژهای بالاتر از ۴۰۰ کیلوولت هنوز در ایران وجود ندارد.
دیدگاهتان را بنویسید